Η Φυσική Δραστηριότητα ορίζεται ως οποιαδήποτε κίνηση του σώματος παράγεται από τους σκελετικούς μύες και αποδίδει μία σημαντική αύξηση ενεργειακής δαπάνης πάνω από την ενεργειακή δαπάνη ηρεμίας.

Τα είδη φυσικής δραστηριότητας χωρίζονται σε κατηγορίες όπως:

Καθημερινή φυσική δραστηριότητα που περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που εκτελούνται καθημερινά όπως, δραστηριότητες για τη συντήρηση και το καθάρισμα σπιτιού και κήπου, μετακινήσεις, μεταφορές φορτίων κλπ.

Δραστηριότητες άσκησης- αναψυχής όπου περιλαμβάνονται οι δραστηριότητες που στόχο έχουν την αναψυχή όπως κολύμβηση, χορός, περπάτημα κλπ.

Οργανωμένη άσκηση όπου περιλαμβάνονται προγράμματα άσκησης σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους που στόχο έχουν με την εκτέλεση – επανάληψη συγκεκριμένων κινήσεων, τη βελτίωση φυσικών ικανοτήτων όπως δύναμη, αντοχή, ευλυγισία κλπ.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, επιδημιολογικά στοιχεία στην Ελλάδα για το 2018 δείχνουν ότι τo 59% των παιδιών ηλικίας 4-12 χρονών πραγματοποιεί κάποιας μορφής άσκηση, το 14% των εφήβων (13 χρονών) και μόλις το 11% των μεγαλύτερων εφήβων (15 ετών). Τέλος ένα ποσοστό 20% στους ενήλικες από 18 μέχρι 64 χρονών δήλωσε ότι πραγματοποιεί φυσική δραστηριότητα.

Αυτό σημαίνει ότι μόλις 1 στους 5 Έλληνες ενήλικες γυμνάζεται!

Σε κάθε ηλικιακή ομάδα η φυσική δραστηριότητα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Σε ένα νέο ενήλικα 18-24 ετών η άσκηση ενισχύει την αυτοεκτίμηση του ατόμου, λειτουργεί ως μέσον αναψυχής και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Σε ένα ηλικιωμένο (75-84 ετών), βοηθάει στην κινητικότητά του, στη διατήρηση βασικών και χειριστικών δεξιοτήτων καθημερινής διαβίωσης, όπως η ένδυση, η διατροφή, η προσωπική υγιεινή, η βάδιση και τέλος, της κοινωνικής του αλληλεπίδρασης.

Η αναμενόμενη διάρκειας ζωής έχει βρεθεί κατά 1 έως 2 έτη μεγαλύτερη σε ενήλικές που συμμετέχουν σε φυσική δραστηριότητα 2 φορές την εβδομάδα σε σύγκριση με άτομα αντίστοιχης ηλικίας που ακολουθούν ένα καθιστικό τρόπο ζωής.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες που αναφέρουν αυξημένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και φυσικής κατάστασης έχουν χαμηλότερο σχετικό κίνδυνο θανάτου κατά περίπου 20% -35%.

Τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας είναι εμφανή, όχι μόνο σε υγιή άτομα αλλά και σε ασθενείς. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα συμβάλλει στη θεραπεία πολλών χρόνιων ασθενειών, ενώ υπάρχουν στοιχεία για συνταγογράφηση άσκησης στην πρωτογενή και τη δευτερογενή πρόληψη πνευμονικών και καρδιαγγειακών παθήσεων (καρδιαγγειακά, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, υπέρταση), στις μεταβολικές διαταραχές (διαβήτης τύπου 2, δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη) στις ασθένειες των μυών, των οστών και των αρθρώσεων (ρευματοειδής αρθρίτιδα, ινομυαλγία, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, οστεοπόρωση). στον καρκίνο και την κατάθλιψη.

Τα οφέλη της άσκησης:

Η τακτική φυσική δραστηριότητα οδηγεί στην αύξηση της μιτοχονδριογένεσης, της οξείδωσης των λιπαρών οξέων, της αερόβιας ικανότητας και των οξειδωτικού τύπου ινών.

  1. Μείωση της κεντρικής παχυσαρκίας και του σπλαχνικού λίπους. Η άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη ενός γρήγορου μεταβολισμού και την καύση περισσότερων θερμίδων την ημέρα.
  2. Καλύτερο έλεγχο βάρους και διατήρησης της μυϊκής μάζας.
  3. Αύξηση της ροής της κυκλοφορίας του αίματος και αντιοξειδωτική προστασία η οποία μπορεί να προστατεύσει το δέρμα και να καθυστερήσει τα σημάδια γήρανσης.
  4. Βελτίωση της λειτουργίας του καρδιοαναπνευστικού συστήματος.
  5. Βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ: μειώνει τα επίπεδα τριγλυκεριδίων, αυξάνει την υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (καλή χοληστερόλη – HDL), ενώ μειώνει τη χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (κακή χοληστερόλη – LDL).
  6. Μείωση της αρτηριακής πίεσης και της πήξης του αίματος
  7. Βελτίωση της ομοιόστασης της γλυκόζης και της ευαισθησίας στην ινσουλίνης
  8. Όσον αφορά τη ψυχική υγεία η τακτική φυσική δραστηριότητα βελτιώνει τη διάθεση και τη ψυχολογία, μειώνει τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, βελτιώνει τη μνήμη και τη γνωσιακή λειτουργία, ενώ μειώνει την πνευματική εξασθένηση λόγω ηλικίας.
  9. Συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα ύπνου και στην παραγωγή ορμονών χαράς και ευφορίας.

Η άσκηση προσφέρει απίστευτα οφέλη που μπορούν να βελτιώσουν σχεδόν κάθε πτυχή της υγείας από μέσα προς τα έξω.

Υπάρχουν αμέτρητοι τρόποι άσκησης. Το σημαντικό είναι να βρούμε τι μας αρέσει και να το βάλουμε στην καθημερινότητά μας!

Πηγές:

  1. WHO, Greece physical activity factsheet 2018, http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/382512/greece-eng.pdf?ua=1
  2. Vina, J., Sanchis‐Gomar, F., Martinez‐Bello, V., & Gomez‐Cabrera, M. C. (2012). Exercise acts as a drug; the pharmacological benefits of exercise. British journal of pharmacology, 167(1), 1-12.