Πώς μιλάμε για το βάρος;

Όταν βλέπουμε το βάρος ενός αγαπημένου μας προσώπου να κατευθύνεται προς μια σωματικά επικίνδυνη κατεύθυνση, η οποία μπορεί να είναι είτε πολύ υψηλή είτε πολύ χαμηλή, νιώθουμε την ανάγκη να βοηθήσουμε. Ωστόσο, ο τρόπος που θα μιλήσουμε σε κάποιον για το βάρος του μπορεί συχνά να είναι δύσκολος και άβολος. Πολλές φορές, μάλιστα, μπορεί να οδηγήσει και στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Πώς μπορούμε λοιπόν να μιλήσουμε σε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο για το βάρος και την υγεία του;

Προσεγγίζουμε με ενσυναίσθηση

Πριν πλησιάσουμε τον άνθρωπό μας, προσπαθούμε να μπούμε στα “παπούτσια” του. Βάλτε δηλαδή τον εαυτό σας στη θέση του. Θα εκτιμούσατε τη συμβουλή ενός φίλου ή θα σας φαινόταν ενοχλητική και άβολη; Αντιμετωπίστε τον φίλο σας όπως θα θέλατε να σας συμπεριφέρονται και προσεγγίστε τον με αυτόν τον τρόπο. Προσπαθήστε να του μεταφέρετε τη διάθεση και το κίνητρο που σας οδήγησε στη συζήτηση, ώστε να καταλάβει ότι ενδιαφέρεστε για αυτόν και όχι ότι θέλετε να κρίνετε το βάρος, την εικόνα ή τη συμπεριφορά του.

Μιλάμε προσεκτικά

Δεν ξεχνάμε ότι το βάρος δεν είναι απλά ένας αριθμός στη ζυγαριά. Οι άνθρωποι συχνά συνδέουν το βάρος τους με την αυτοεκτίμησή τους. Αυτό κάνει ακόμη πιο ευαίσθητη τη συζήτηση, γιατί η εικόνα που έχουν σχηματίσει οι ίδιοι για το σώμα τους αντικατοπτρίζει τις σκέψεις, τις αντιλήψεις, τη φαντασία και τα συναισθήματά τους. Σε καμία περίπτωση δε θέλουμε να επιβαρύνουμε το πως οι ίδιοι αισθάνονται για το βάρος τους, καθώς πρόκειται για κάτι που πιθανότατα ήδη γνωρίζουν και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν ή μπορεί να μη επιθυμούν να το αλλάξουν.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Μελέτης για την Παχυσαρκίας (EASO) προτείνει το εξής λεξιλόγιο για την προσέγγιση ανθρώπων με παχυσαρκία:

Αντί για	Χρησιμοποιείστε
Παχύσαρκος ή Χοντρός	Με υπερβολικό ή μη υγιές βάρος
Παχύσαρκος ασθενής	Ασθενής που ζει με παχυσαρκία
Νοσηρά παχύσαρκος	Σοβαρή παχυσαρκία
Δίαιτα	Διατροφικές συνήθειες
Άσκηση	Σωματική δραστηριότητα

Εστιάζουμε στην υγεία

Αποφύγετε να επικεντρωθείτε στο σώμα ή τις διατροφικές συνήθειες του στενού σας προσώπου. Το πιο πιθανό είναι να εγείρετε τις άμυνες του. Αποφύγετε να λέτε πράγματα όπως, «Πάχυνες κι άλλο» ή «Σε βλέπω που τσιμπολογάς». Είναι δελεαστικό να μιλήσετε για τις λεπτομέρειες που οδήγησαν στην ανησυχία σας για το βάρος, αλλά προσπαθήστε να κρατήσετε τη συζήτηση εστιασμένη στο πραγματικό ζήτημα, την ανησυχία σας για τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής του.

Παρέχουμε πληροφορίες… Όχι προτάσεις διατροφής

Μην προτείνετε κάποια δική σας δίαιτα ή τυπικές στρατηγικές απώλειας βάρους. Το πιο πιθανό είναι να τις γνωρίζει και να τις έχει δοκιμάσει ήδη. Οι διαταραχές που σχετίζονται με το βάρος αποτελούν πολυπαραγοντικά ζητήματα που δε λύνονται μονάχα με υποδείξεις δίαιτας και άσκησης. Είναι προτιμότερο να λειτουργήσετε σαν δίαυλος πληροφοριών, ώστε να δώσετε το ερέθισμα για προσωπική αναζήτηση. Για παράδειγμα, ενημερωθείτε για τα οφέλη της υγιεινής διατροφής σε κάθε επίπεδο της ζωής και μοιραστείτε τις πληροφορίες με τον αγαπημένο σας. Να θυμάστε ότι στόχος σας δεν είναι να του “κουνήσετε το δάχτυλο”, αλλά να τον ενθαρρύνετε και να τον στηρίξετε.

Διαβάστε επίσης: No scale victories

Δεν παρακολουθούμε το φαγητό ή τη σωματική τους δραστηριότητα

Δεν είστε ο “φύλακας”, ο “επιβλέπων” ή ο “προστάτης” του αγαπημένου σας ανθρώπου. Αφενός γιατί οι παρατηρήσεις σας, θετικές ή αρνητικές, μπορεί να προκαλούν άγχος, καταπίεση και να οδηγήσουν τελικά σε αντίθετα αποτελέσματα αν το ίδιο το άτομο δεν επιθυμεί τον έλεγχο, αφετέρου σε περίπτωση που ο αγαπημένος σας ζητάει τον έλεγχο σας, του δημιουργείτε την αίσθηση της ασφάλειας και στηρίζεται εξ ολοκλήρου στη δική σας επίβλεψη και όχι στον εαυτό του. Αν πράγματι πιστεύει ότι έχει ανάγκη κάποιου είδους υποστήριξη, ενθαρρύνετε τον να απευθυνθεί σε επαγγελματίες. Οι ειδικοί είναι εκπαιδευμένοι να παρακολουθούν, να ενθαρρύνουν και να θέτουν όρια όταν χρειάζεται και με κατάλληλες μεθόδους.

Αν λάβετε εσείς αυτόν τον ρόλο, το πιθανότερο είναι να περιπλέξετε τις προσωπικές σας σχέσεις και να επωμιστείτε ευθύνες που δε σας ανήκουν.

Αναγνωρίζουμε τα όρια της συζήτησης

Το επίπεδο της σχέσης μας, το πόσο καλά ξέρουμε τον άλλον, καθώς και η πορεία της ίδιας της συζήτησης μας καθορίζουν το πόσο μπορούμε να εμβαθύνουμε στις προσωπικές συνήθειες και τα συναισθήματα κάποιου. Χρειάζεται, λοιπόν, να δείχνουμε την απαραίτητη ευαισθησία, ώστε να είμαστε σε θέση να καταλάβουμε πότε ο αγαπημένος μας άνθρωπος νιώθει άβολα και είναι η ώρα να σταματήσουμε τη συζήτηση.

Να θυμάστε…

Μια συζήτηση με επίκεντρο το βάρος κάποιου δεν είναι ποτέ εύκολη. Απαιτεί μεγάλη προσοχή, γιατί θίγει προσωπικά ζητήματα, ιδέες και πεποιθήσεις του ίδιου του ατόμου για τον εαυτό του. Μια φράση μπορεί να ηχεί απλή στα δικά σας αυτιά, αλλά μπορεί να εγείρει δεκάδες σκέψεις και συναισθήματα στο απευθυνόμενο πρόσωπο. Γι’ αυτό κάθε τέτοια συζήτηση πρέπει να γίνεται στα πλαίσια ενός περιβάλλοντος ασφάλειας, αγάπης και σεβασμού.

Το κλειδί για να μιλήσετε με το αγαπημένο σας πρόσωπο για το βάρος του είναι να εστιάσετε στην υγεία του και στη σημασία της τόσο για εσάς, όσο και για τον ίδιο/α. Είναι πολύ πιθανό το ζήτημα της υγείας να παραβλέπεται λόγω της μεγάλης αξίας που δίνεται στο βάρος και στην εμφάνιση. Ωστόσο, εσείς χρειάζεται να είστε σε θέση να δώσετε τα κατάλληλα ερεθίσματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Να θυμάστε πως ο ρόλος σας είναι υποστηρικτικός.